O’r Pedwar Gwynt

Cyfrol a gyhoeddwyd ugain mlynedd yn ôl bellach yw hon, gyda darluniau cain gan Islwyn Williams. Fe’i hysgrifennwyd ar ffurf dyddiadur ac mae’n gofnod o’r bywyd gwyllt y daw’r awdur ar ei draws dros flwyddyn gron. Mae gwybodaeth Bethan Wyn Jones, fel y gŵyr unrhyw un sy’n…

Gan wisgo mantell y flâneur a'r hanesydd, dyma ni Peter Finch yn ôl ar strydoedd Caerdydd. Mae'n llwyddo i gyflwyno gwedd newydd eto fyth i ni ar y brifddinas, gan ddadlennu ei hyd a'i lled mewn ffyrdd annisgwyl. Un o ryfeddodau'r gyfres yw ei bod yn tywys rhywun i gorneli na fyddai gennym…

Maen nhw'n edrych fel pâr o hipstyrs o ddwy wahanol genhedlaeth. Yr hynaf yn farfog (gafrog hefyd, fel mae'n digwydd), a'r llall yn eiddgar a braidd yn betrusgar dan ei gýt powlen. Mae'r ddau yn syllu arnom drwy'r math o sbectolau a ffafrir, hyd heddiw, gan bobl…

Lle mae'r nofelydd Cymraeg sy'n abl i gymell cenedl gyfan i sefyll o flaen ei gwell? Dyma gwestiwn sy'n codi'n gyson yn sgyrsiau anffurfiol O'r Pedwar Gwynt. Gyda marwolaeth Philip Roth ar 23 Mai 2018, awdur yr enwog American Pastoral (1997), mae’r cwestiwn yn codi ei ben eto fyth.

Wrth ymddeol, troi at yoga neu jig-sos mae ambell un. Ond her go swmpus mae John Osmond – cyn-gyfarwyddwr y Sefydliad Materion Cymreig ac, ar un adeg, ymgeisydd Plaid Cymru yn ei ardal enedigol, Sir Benfro – wedi gosod iddo'i hun. Mae wrthi'n…

Rhyw fath o Bum Llyfr Kerddwriaeth sydd gen i, sef pum llyfr o farddoniaeth. Mae gen i lyfrgell eang o ryw dair mil o lyfrau yn fy nghartref, a bûm yn ddarllenwr mawr oddi ar fy arddegau cynnar. Mae cannoedd o…

Te yn y Grug gan Kate Roberts (1959)

Bu'r llyfr hwn yn ddylanwad mawr arna i. Dyma un o'r darnau cyntaf erioed i mi ei berfformio ar lwyfan ac roedd geiriau Kate Roberts yn rhan annatod o’r cyfareddu. Bûm yn ffodus i’m hathro Cymraeg ar y pryd benderfynu…

Pwy oedd ‘Tim Tsieina’? Dyma lysenw Timothy Richard. A phwy oedd Timothy Richard felly? Mae ei enw’n ymddangos – yn y ffurf Tsieineeg ‘Li T’i-mo-t’ai’, wrth gwrs – ym mhob cyfrol, bron â bod, ar hanes Tsieina yng nghyfnod ail hanner y bedwaredd ganrif ar bymtheg a dechrau’r ugeinfed ganrif.…